Oszacowanie wartości produktu krajowego brutto w polskich powiatach

Analizy empiryczne, przede wszystkim wzrostu gospodarczego, ale i innych procesów ekonomicznych, prowadzone są często przy wykorzystaniu produktu krajowego brutto (PKB). Jednak w badaniach na poziomie regionalnym, gdzie dla Polski jednostkami mogą być powiaty, które w najlepszy sposób odzwierciedlają obszary funkcjonalne, musimy się zmierzyć z brakiem oficjalnych danych o PKB. Głównym celem artykułu było zaproponowanie optymalnej metody oszacowania PKB w powiatach. Zaprezentowano wyniki uzyskane za pomocą trzech alternatywnych podejść, które polegały na rozszacowaniu PKB z poziomu podregionów na poziom powiatów, przy wykorzystaniu różnych zbiorów zmiennych skojarzonych. Przeprowadzono walidację tych metod, porównując rezultaty uzyskane dla wyższego poziomu agregacji. Okazało się, że najlepszą metodą dezagregacji PKB było zastosowanie udziałów przychodów podatkowych gmin z podatku PIT i z podatku rolnego. Oszacowane wartości PKB w powiatach w latach 2003–2013 posłużyły do oceny tempa wzrostu gospodarczego zarówno w całym okresie, jak i w latach przed ogólnoświatowym kryzysem gospodarczym oraz po rozpoczęciu kryzysu. Ponadto zbadano również przestrzenną koncentrację i przestrzenną autokorelację PKB per capita w roku 2013. Uzyskane wyniki poddano wstępnej interpretacji w kontekście modeli nowej geografii ekonomicznej (NEG). Szeregi czasowe PKB w powiatach zarówno w cenach stałych, jak i cenach bieżących wygenerowane w rezultacie zaprezentowanego badania, mogą być wykorzystane w innych analizach.