Ramazan ayı, üretim için de on bir ayın sultanı mı?

Türkiye’de, diğer Müslüman ülkelerde olduğu gibi, Ramazan ayı boyunca bireyler güneşin doğuşundan batışına kadar oruç tutarlar. Tıp yazınında, oruç sırasında maruz kalınan uzun süreli açlık ve susuzluğun sağlık üzerindeki etkilerini inceleyen farklı çalışmalar yer almaktadır. Bu çalışmaların büyük çoğunluğunda elde edilen bulgular, orucun, dikkatte ve algıda azalma, baş ağrısı, atalet ve asabiyette artış gibi etkileri olduğudur. Tıp yazınında elde edilen bu sonuçların ekonomik yansımaları bu çalışmanın temelini oluşturmaktadır. Bu çalışmada, ilk olarak Ramazan ayının üretim üzerindeki etkisini sınayabilmek için değişken oluşturulmuş, daha sonra bu etki sayısallaştırılmıştır. Tahmin sonuçlarına göre, Ramazan ayının üretim üzerinde etkili olduğu ve ilgili değişkene ait katsayının negatif olması, bu etkinin üretimi azaltıcı yönde olduğuna işaret etmektedir. Ayrıca bu çalışma sonuçları gösteriyor ki kısa dönem analizi yaparken sıkça kullanılan mevsimsellikten arındırma yöntemlerinde, periyodik mevsimsel yapıya ek olarak ekonomiye özel nedenlerle ortaya çıkan mevsimsel yapıların da mevsimsellikten arındırma sürecine dâhil edilmesi gerekmektedir