Cinsiyete Dayalı Bölünmüş İşgücü Piyasası Analizi: Türkiye AB Karşılaştırması

İşgücü piyasalarının yapısını inceleyen yaklaşımlar içinde, Bölünmüş İşgücü Piyasası Teorisi (Labour Market Segmentation Theory) piyasada sektör, meslek ve cinsiyet gibi farklı temellere dayanan bölümlenmeler olduğunu belirtmektedir. Teoride iyi iş /kötü iş veya kadın işi/erkek işi gibi ayrışmalarla vurgulanan cinsiyet eşitsizliğine dayalı bölümlenme, sektörel ve mesleki temelde kadının tabi olduğu farklı katmanlara ve belirgin sektör ve meslek gruplarında kadınların yoğun biçimde istihdam edildiğine işaret etmektedir. Cinsiyet eşitsizliğine dayalı işgücü piyasası bölünmesi pek çok ülkede olduğu gibi, Avrupa işgücü piyasalarının da belirgin bir özelliğidir. Bu nedenle Avrupa İstihdam Stratejisi’nde Fırsat Eşitliği başlığı altında bu bölümlenme ele alınmakta ve söz konusu eşitsizliğin giderilmesi temel hedef olarak sunulmaktadır. Avrupa Birliği (AB) ile müzakere süreci devam eden Türkiye için de benzer hedefler söz konusu olmakta ve bu açıdan Türkiye’nin AB’ye göre karşılaştırmalı analizinin yapılması önem arz etmektedir. Bu çalışmada, Türkiye ve AB üye ülkeleri için işgücü piyasasındaki sektörel ve mesleki temeldeki bölünme/yoğunlaşma “cinsiyet oranı” aracılığıyla karşılaştırmalı bir biçimde ortaya konulmaya çalışılacaktır. Türkiye’nin durumun bu şekilde analiz edilmesi, işgücü piyasasında katmanlar arasında geçişliliği engelleyen kurumsal ya da kurumsal olmayan cinsiyete dayalı faktörlerin anlaşılmasına yardımcı olmaktadır. Böylelikle, AB ile uyumu gözeten istihdam politikalarında yalnızca kadının işgücüne katılımını arttırmanın yeterli olmadığı, söz konusu engelleyici faktörlerin ortadan kaldırılmasının da gerekli olduğu vurgulanmış olacaktır.