IDEAS home Printed from https://ideas.repec.org/p/eyd/cp2015/219.html
   My bibliography  Save this paper

Risk Algısındaki Ve Risk İştahındaki Değişmelerin Bankacılık Sisteminin Sağlamlığına Etkileri: Türkiye Örneği

Author

Listed:
  • Nimet Varlık

    (Kırıkkale Üniversitesi, İktisat Bölümü)

  • Serdar Varlık

    (Hitit Üniversitesi, İktisat Bölümü)

Abstract

Küresel likiditenin genişlediği, oynaklıkların ve belirsizliklerin azaldığı dönemlerde, yatırımcıların risk iştahındaki artış Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelere (GOÜ) yönelik kısa vadeli sermaye akımlarını tetiklerken, bankacılık sektörünün bilançosu genişlemektedir. Buna karşın, küresel finansal piyasalarda likiditenin daralması, oynaklıkların ve belirsizliklerin yükselmesi yatırımcıların risk iştahını azaltmakta, risk algısını yükseltmekte ve bu nedenle yatırımcılar risk almaktan kaçınmaktadırlar. Bu durum, GOÜ’lerin finansal varlıklarına yönelik talebi azaltmakta ve böylece sermaye akımlarının durmasına ya da sermaye çıkışlarına neden olarak bankacılık sektörünün bilanço yapısına zarar vermektedir. Çalışmanın amacı, risk iştahındaki ve risk algısındaki değişmelerin Türkiye’de bankacılık sisteminin sağlamlık düzeyini nasıl etkilediğini Vector Autoregression (VAR) modeli kullanarak incelemektir. Bu çerçevede, öncelikle, bankacılık sektörünün bilanço yapısını değerlendirmek için Temel Bileşenler Analizi (Principal Component Analysis; PCA) yöntemi ile 2002Q4-2014Q4 dönemini kapsayan bankacılık sağlamlık endeksi (BSE) oluşturulmuştur. BSE, bankacılık kesiminin sermaye yeterliliği, aktif kalitesi, kârlılık, gelir-gider, faiz, kur ve kredi riski değişkenlerinden oluşmaktadır. Çalışmada, Türkiye ekonomisi için risklilik ölçütü olarak belirlenen değişkenler; JP Morgan tarafından geliştirilen ülke risk primi (EMBI+TR; baz puan) endeksi ve Morgan Stanley tarafından geliştirilen borsa performansı (MSCI TR) endeksidir. EMBI+TR kamu kesiminin geri ödeme problemini yansıtırken, MSCI TR ise yatırımcıların borsa için risk algılarını göstermektedir. Ayrıca, küresel risk iştahındaki dalgalanmaları açıklamak için Chicago Board Options Exchange tarafından geliştirilen VIX endeksi kullanılmaktadır. BSE dışındaki bu değişkenler modelde logaritmik biçimde kullanılmaktadır. Diğer taraftan, Amerika Birleşik Devletleri Merkez Bankası’nın (FED) politika faiz oranına modelde dışsal değişken olarak yer verilmektedir. Etki-tepki fonksiyonlarına göre, EMBI+TR ve VIX endekslerindeki artışın bankacılık sisteminin sağlamlık düzeyini kısa dönemde olumsuz yönde etkilediği bulgusuna ulaşılmaktadır. Buna karşın, MSCI TR’deki artışın bankacılık sisteminin sağlamlığını kısa dönemde olumlu yönde etkilediği görülmektedir. Ayrıca, varyans ayrıştırması bulguları EMBI+TR’deki artışın BSE’deki değişimleri diğer risklilik ölçütlerinden daha fazla açıkladığını göstermektedir.

Suggested Citation

  • Nimet Varlık & Serdar Varlık, 2015. "Risk Algısındaki Ve Risk İştahındaki Değişmelerin Bankacılık Sisteminin Sağlamlığına Etkileri: Türkiye Örneği," EY International Congress on Economics II (EYC2015), November 5-6, 2015, Ankara, Turkey 219, Ekonomik Yaklasim Association.
    • Handle: RePEc:eyd:cp2015:219
    as

    Download full text from publisher

    File URL: http://ekonomikyaklasim.org/eyc2015/userfiles/downloads/_Paper%20219.pdf
    Download Restriction: no
    ---><---

    More about this item

    Keywords

    Risk Algısı; Risk İştahı; Bankacılık Sağlamlık Endeksi; Temel Bileşenler Analizi; Vector Autoregression (VAR) Model;
    All these keywords.

    JEL classification:

    • F65 - International Economics - - Economic Impacts of Globalization - - - Finance
    • G11 - Financial Economics - - General Financial Markets - - - Portfolio Choice; Investment Decisions
    • G15 - Financial Economics - - General Financial Markets - - - International Financial Markets

    NEP fields

    This paper has been announced in the following NEP Reports:

    Statistics

    Access and download statistics

    Corrections

    All material on this site has been provided by the respective publishers and authors. You can help correct errors and omissions. When requesting a correction, please mention this item's handle: RePEc:eyd:cp2015:219. See general information about how to correct material in RePEc.

    If you have authored this item and are not yet registered with RePEc, we encourage you to do it here. This allows to link your profile to this item. It also allows you to accept potential citations to this item that we are uncertain about.

    We have no bibliographic references for this item. You can help adding them by using this form .

    If you know of missing items citing this one, you can help us creating those links by adding the relevant references in the same way as above, for each refering item. If you are a registered author of this item, you may also want to check the "citations" tab in your RePEc Author Service profile, as there may be some citations waiting for confirmation.

    For technical questions regarding this item, or to correct its authors, title, abstract, bibliographic or download information, contact: Ozan Eruygur (email available below). General contact details of provider: http://www.ekonomikyaklasim.org .

    Please note that corrections may take a couple of weeks to filter through the various RePEc services.

    IDEAS is a RePEc service. RePEc uses bibliographic data supplied by the respective publishers.