Modernleşme ve Piyasa Kıskacında Engelli Bireyin Konumlanışına Dair Sosyo-Tarihsel Bir Okuma

Engellilik kavramı tarihsel süreç içerisinde birçok tanımlamayla karşı karşıya kalmıştır. Bugün gelinen noktada ise engelli kavramı, engelliliğin bir yeti kaybı değil, bir erişim sorunu olduğu iddiasına dayanmaktadır. Bu iddia halen tartışmalıdır. Ancak büyük oranda sosyal bilimlerin diline yerleşmiş durumdadır. Bu kavramsal iddianın ve perspektifin sosyal bilimler tarafından kullanımının yaygınlaşma süreci hiç de kolay ve kendiliğinden olmamıştır. Bu çalışma bu süreci ele alırken kavramsal dönüşümün izini sürmektedir. Batılı olanın üstünlüğü fikrine dayalı ırksal eşitsizliğin, üstün gen ve üstün insan söyleminin, ırk ayrımcılığı ve engelliler konusunda nasıl bir yankılanmaya neden olduğunu, sosyo-tarihsel bağlamda ortaya koymaktadır. Bu noktada betimleyici bir yaklaşım benimsenmiş ve alan literatürüne başvurulmuştur. Genelde insana ve bedene, özel bağlamda ise engelli bireye ve topluma bakışın batı tarihi içerisindeki sürecini modernleşme ve piyasa kıskacında sosyo-tarihsel açıdan değerlendirmiştir. Bu bağlamda insana ve engelli bireye bakışın dönüşümü ve bunun pratik çıktıları ele alınarak mesele tartışılmıştır. Böylece meselenin bugün varılan noktadan evvelki serüveninin anlaşılmasına ve modern dünyanın kurucu zihinsel arka planına yönelik tespitler yapılmasına katkı sağlaması amaçlanmıştır.