Türkiye’de Kadınların Sosyoekonomik Statülerinin Boşanma Oranlarına Etkilerinin Mekânsal Analizi

Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de boşanma oranlarının kadınların sosyoekonomik statülerinden ne kadar ve ne yönde etkilendiğinin araştırılmasıdır. Literatürde artan boşanma oranlarının en önemli sebeplerinin, sanayileşmenin getirdiği bireyselleşme, refah seviyesinin artması ve boşanma olanaklarının kolaylaşması, toplum ve aile yapısı içinde değişen kadın rolleri olduğu belirtilmektedir. Aile yapısı içinde kadının yeri ve rolünün değişmesi ise sanayileşme ile birlikte kadının işgücüne katılımının artması ve eğitim seviyesinin yükselmesi ile ilişkilendirilmektedir. Bu noktada kadınlara ilişkin sosyoekonomik statü göstergelerinin bölgesel olarak farklılaşması, bu değişkenlerin boşanma oranı üzerindeki etkilerinin mekânsal olarak incelenmesi gerekliliğini ortaya çıkarmaktadır. Çalışmada, Türkiye’de kadınların sosyoekonomik statü göstergeleri ile boşanma oranları arasındaki ilişkiler Türkiye İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması (İBBS) Düzey 2’de bulunan 26 alt bölge için Mekânsal Gecikme (SAR) ve Mekânsal Hata (SEM) Modelleri tahmin edilerek incelenmiştir. Elde edilen bulgular beklentilerle uyumlu olarak, Türkiye’de boşanma oranları üzerinde kadınların sosyoekonomik statü göstergelerinin bölgesel olarak farklı etkileri olduğunu ortaya koymuştur. İncelenen yıllar içinde boşanma oranlarının tüm ülke genelinde artış gösterirken, ülkenin doğu bölgelerinde batısından daha düşük seyrettiği görülmüştür. Ayrıca yüksek eğitim seviyelerinde Bağımsızlık Hipotezinin geçerli olduğu, düşük eğitim seviyesinin ise boşanma oranlarını düşürücü etki gösterdiği gözlemlenmiştir.