Ustalık ve Teknoloji Eklemlenmesi: Beceri, Deneyim, Kesinlik

Bütün üretim biçimi dönüşümlerinde gözlemlendiği gibi, diğerlerine göre daha hızlı ve karmaşık bir şekilde gelen finans kapitalizmi de insanın doğayla ve insanla kurduğu ilişkinin mahiyetinde ciddi değişiklikler getirmiştir. Enformasyon toplumu teknolojiyi yalnızca bir araç olarak işlevselleştirmekle kalmayıp onu hem maddi hem düşünsel anlamda belirleyici bir çerçeve haline getirmektedir. Hayatın her alanı bu dönüşümden etkilenmekte, özellikle doğaları itibarıyla teknolojik anlamda sürekli kendisini yenilemek zorunda olan ve hayati nitelikte işler yapan hekimlik ve pilotluk gibi meslekler, bu dönüşümü izleyebileceğimiz bir yol haritası olarak işlevselleşmektedir. Teknolojik yeniliklerin git gide daha fazla otomasyona dayanması ve ayrıntılı tanılamayı mümkün kılması, eğitim-pratik-deneyimden kaynaklanan bir edinim olan ustalığın, aşamalı bir şekilde alan kaybetmesine neden olmaktadır. Teknolojikleşmenin sonuçlarını doğrudan hisseden pilotluk ve hekimlikte mesleğin toplumsal anlamının, ustalık, beceri gibi mesleğe içkin değerlerin ve mesleğin doğasının teknoloji-merkezli bir yaklaşımda ne şekilde dönüştüğünü çözümleyebilmek için 2015 - 2017 yılları arasında, 25 hekim ve 27 pilotla yarı-yapılandırılmış mülakat tekniği kullanılarak bir saha çalışması gerçekleştirdik. Makalemiz, bu araştırmanın bulgularından yola çıkarak, mesleklerin teknoloji karşısındaki konumunu ve mesleğin icrası ile ustalık edimlerinin anlamındaki dönüşüm üzerinden daha geniş çaplı toplumsal dönüşümleri anlamamıza yardımcı olacak bir kavramsallaştırma ve savlama yapmayı hedeflemektedir.