AB uyum yasaları ve sürdürülebilir kalkınma bağlamında tersine tedarik zinciri yönetimi:Türkiye’ye yönelik araştırma firsatları ve önerileri

Çevre yönetimi ve sürdürülebilir gelişme anlayışı, birçok disiplin ve bilim dalındaki çalışmaları etkilemekte ve giderek daha fazla önem kazanmaktadır. İşletme disiplini içerisinde yer alan tedarik zinciri ve lojistik yönetimi yaklaşımları da aynı gelişmelerden etkilenmekte ve geleneksel problem çözme anlayışından uzaklaşarak sürdürülebilirlik kavramını temel ilkeleri içerisine dahil etmektedir. Geri dönüşümü mümkün olan ürünlerin tüketim noktasından toplama noktalarına taşınması ile başlayan ve zaman içerisinde yeniden imalat ve yeniden kullanım gibi geri kazanım faaliyetleriyle zenginleştirilen bu anlayış, adı geçen faaliyetlerin bütünsel bir yapı içerisinde incelenmesini konu alarak, tersine tedarik zinciri yönetimi olarak adlandırılmıştır. İsrafın önlenmesi ve kaynakların uygun kullanımına yaptığı katkı nedeni ile önemi giderek artan tersine tedarik zinciri yönetimi anlayışı, özellikle Avrupa Birliği (AB)’ne üye ülkelerin araştırmacıları tarafından büyük ilgi görmüş ve bu konuda yapılan farklı çalışmalar teknik yazında yer almıştır. İlginin bir nedeni geri kazanılan ekonomik değer olmakla birlikte diğer bir nedeni ise atıkların azaltılması ve ürün geri dönüşünün sağlanması ile ilgili yasal düzenlemelerin yürürlüğe girmiş olmasıdır. AB’ne üye olmayı temel hedef olarak benimseyen ülkemizde, Çevre ve Orman Bakanlığı nezdinde çevreyle ilgili bazı yönetmelikler kabul edilmekte, bazılarının kabul edilmesi planlanmaktadır. Ülkemizde farklı sektörlerde faaliyet gösteren firmaların bu yönetmeliklerin gerektirdiği düzenlemelere nasıl cevap verecekleri ve aynı zamanda, tüketicilerin ürünlerin geri toplanmasına ve yeniden imal edilmiş ürünlere nasıl ilgi gösterecekleri bilinmemektedir. Türkiye’de şimdiye kadar ilgi görmemiş bu önemli konuya yönelik araştırma alanları ve önermelerin bir öncü çalışma ile belirlenme gereğinden hareketle, bu makalede, konuya ilişkin kavramsal altyapı sergilenmekte, teknik yazın taraması yapılarak, ilgili mevzuat incelenmekte ve bu faaliyetlerin bir sonucu olarak Türkiye’deki üretici ve tüketici piyasalarına yönelik araştırma önerileri, araştırma soruları ve önermeler sunulmaktadır.