Türkiye’de İktisadi Faaliyet Kollarında Verimlilik Ve Etkinliğin Üretim Fonksiyonları İle İncelenmesi (2004 – 2006)

İktisadi faaliyet kollarındaki verimlilik artışları, üretim faktörlerinin rasyonel kullanılıp kullanılmadığının göstergesi olduğu kadar, kalkınma ve büyüme performansları açısından da önemlidir. Endüstriyel yapının verimliliği, üretim ölçeği, teknoloji ve sermaye yoğunluğu açısından incelenir. Bir ekonomide yapısal özellikler gösteren ve farklı nedenlerden kaynaklanan aksaklıklar varsa, bu iktisadi faaliyet alanlarının üretim yapısına yansıyacaktır. Çalışmada hem uygulamada sağladığı pratik yararlar nedeniyle hem de Neoklasik İktisat teorisinin özelliklerini taşıması bakımından 2004 – 2006 dönemleri arasında 10 ayrı iktisadi faaliyet kolu için oluşturulan Cobb/Douglas üretim fonksiyonunu yardımıyla bilançoya dayalı mali etkinlik sınırları incelenmiştir. Çalışmada “Q” iktisadi faaliyet kollarının her bir finansal dönem için net kar/zarar değerleri, “L” sektördeki işyerlerinde yılda çalışılan işçi toplamı ve “K” iktisadi faaliyet kollarının yaratmış olduğu toplam aktif/pasif değerleri alınmıştır. Etkinlik skoru hesaplamak için Battese ve Coelli (1992) stokastik sınır analizi kullanılmıştır. Sonuçta 10 farklı iktisadi faaliyet kollarında ilgili dönemlerde etkinlik skorlarında sürekli bir artış gözlenmiştir. En yüksek artış 2004 – 2005 yıllarında madencilik ve taş ocakçılığı alanında gerçekleşmiştir. 10 farklı iktisadi faaliyet kolu içinde 2002 – 2004 dönemlerine göre 2004 – 2006 dönemleri arasında üretim faktörlerinin çok daha rasyonel kullanıldığı daha fazla kalkınma ve büyüme performansı gösterildiği tespit edilmiştir. 2002 – 2004 dönemleri arasında sermaye ve işgücü faktörleri arasında ikame özelliğinin bulunmasına karşın 2004 – 2006 dönemlerinde yoktur. 2002 – 2004 dönemleri arasında ölçeğe göre azalan getiri bulunmuşken 2004 – 2006 dönemlerinde ise ölçeğe göre artan getiri bulunmuştur.