Siyasal Modernleşme Kuramı Çerçevesinde 1995 ve 2022 Yıllarındaki Parti Yöneticilerinin Siyasal Katılım Davranışlarındaki Değişimlerin Malatya Örneği Üzerinde Değerlendirilmesi

Siyasal katılma, toplumsal kaynak ve değerler dağıtımında karar alma mekanizmalarını etkileme ve görev alma yolu olarak tanımlanabilir. Siyasal katılım, modernleşme mekanizmalarının kurumsallaşmasının göstergesidir ve merkezileşme süreçleri ile paralel gelişir. Toplum, siyasal katılım aracılığıyla merkezi siyaset mekanizmasını yönlendirir ve devamlılığını sağlar. Geleneksel ve modern toplum arasındaki farkın katılımın alanı ve yoğunluğu olduğu genel kabul görmüştür. Katılım alanı ve yoğunluğunun genişlemesi, siyasalın demokratikleşmesini ve modernleşmenin geleceğe taşınmasını sağlar. Modernleşmenin düzeyi, siyasal kurumsallaşmanın yerelde etkileri ile bu değişim/dönüşümün merkezileşme yönünde gelişimi ile açıklanabilir. Bu araştırma, Anadolu taşrasında bir büyükşehir olan Malatya’da modernleşme sürecini, siyasal katılma davranışında yaşanan değişim ve dönüşümler üzerinden analiz etme gayretleri ile başlamıştır. Araştırma, Hüdayi Sayın’ın 1995 yılında İnönü Üniversitesi’nde yürüttüğü yüksek lisans çalışmasının güncel siyasal perspektifte yeniden revize edilmesiyle, aynı örneklem grubuna uygulanması ve dönüşüm ve gelişimlerin tartışılması ile yerel modernleşme seviyesinin tespitini amaçlamaktadır. Araştırma kendisini, Türkiye Büyük Millet Meclisinde (TBMM) var olan siyasal partilerin yerel yöneticileri ile sınırlamıştır. Bu yöneticilere güncellenen anket uygulanmış, elde edilen bulgular, Sayın’ın tezi ve İl’de katılma temalı diğer tezler ile karşılaştırılarak tartışılmıştır. Bu çerçevede yerel katılma davranışına dair literatürde var olan diğer çalışmalardan da yararlanılmıştır. Araştırma örneklemini oluşturan TBMM’de var olan partilerin Malatya merkez ilçe yönetici sayısı 153’tür. Bu örneklemin %59’una (90 kişi) erişilmiştir. Anket uygulaması esnasında yöneticilerle mülakatlar yapılmış, bulguların analizinde bu mülakatlardan yararlanılmıştır. Malatya’da siyasal parti yöneticilerinin siyasal katılım eğilimleri son çeyrek yüzyılda değişiklik göstermiştir.