Dylematy etyczne związane z ewolucją robotów

Rozwój technik obliczeniowych, robotyki, druku 3D i technologii materiałowych umożliwia tworzenie zaawansowanych systemów robotów, które mogą autonomicznie rozmnażać się i ewoluować. Powstająca technologia ewolucji robotów rzuca wyzwanie istniejącej etyce sztucznej inteligencji, ponieważ wrodzona adaptacyjność, stochastyczność i złożoność systemów ewolucyjnych stwarzają liczne zagrożenia. Trudno jest lekceważyć możliwe implikacje dwóch kluczowych funkcjonalności ewoluujących robotów: samoreplikacji i losowej zmiany formy oraz zachowania robota. Samoreplikacja umożliwia robotom rozmnażanie się bez interwencji człowieka. Mutacje lub losowe zmiany ewolucyjne mogą prowadzić do niepożądanych i szkodliwych zachowań robotów, zagrażając ludzkim interesom. Za każdym razem, gdy powstaje technologia, która nie jest bezpośrednio kontrolowana przez człowieka, i gdy proces ten jest nieprzewidywalny, rodzą się pytania o ryzyko i odpowiedzialność. W artykule porusza się kwestie możliwego ryzyka powstania szkód i odpowiedzialności w powiązaniu z kluczowym problemem kontroli ludzkiej nad procesem ewolucji. Zagadnienie odpowiedzialności za sztuczną inteligencję uznano za szczególnie istotne zarówno z etycznego, jak i prawnego punktu widzenia. Generalnie odpowiedzialność dotyczy pełnego spektrum zdarzeń ex post (kto zawinił, jaki był powód) oraz ex ante (jakie działania należy podjąć, by zmniejszyć ryzyko, czyli co jest zaniedbaniem i kto je popełnia) i z reguły spoczywa na ludziach. Problemem jest jednak istnienie luk w zakresie odpowiedzialności za powstałe szkody czy zdarzenia niepożądane, w których uczestniczą ludzie i systemy sztucznej inteligencji, jakich nie da się wypełnić tradycyjnymi koncepcjami przypisania odpowiedzialności. W artykule wskazano na proponowany w literaturze przedmiotu sposób kompleksowego rozwiązania problemu luk w zakresie odpowiedzialności za sztuczną inteligencję, oparty na idei projektowania systemów socjotechnicznych umożliwiających znaczącą kontrolę człowieka, czyli systemów dostosowanych do ludzkich intencji i możliwości. Celem artykułu jest wskazanie na pilną potrzebę ciągłego poszukiwania odpowiedzi na pytanie: w jaki sposób można odpowiedzialnie kontrolować ewolucję robotów?