Potencjalne utracone korzyści w produkcji podstawowej marchwi. Studium przypadku

The aim of this article is to present the value of potential lost revenues for the surveyed carrot producers resulting from losses in primary production. Excessive losses are caused by the need to apply aesthetic criteria imposed by retail chains. The source material was subject literature, accounting documentation for the years 2019-2022 and information obtained during expert interviews with carrot producers (January 2023). The study covered 7 purposively selected producers, whose aggregate volume of carrot harvests in 2021 was approximately 15% of the harvest volume in the Kuyavian-Pomeranian Voivodeship and approximately 2.8% in the country. The size of the losses was presented on the basis of the mass balance index. It was found that only 43.86% of the collected raw material is sold as a full-value product (accepted by retail chains). The remaining part is supplied as animal food, raw material for processing or fuel for biogas plants. The value of potential lost revenues was estimated on the basis of the difference between the revenue obtained from the sale of rejected products and the value of potential revenue obtained assuming that producers could sell 50% of the weight of rejected carrots at the average market price of a product meeting the "standards" with a price discount in the amount of 30%, 50% or 70%. The analysis shows that the manufacturer's average revenues (taking into account the adopted assumptions) could be higher by 30% to 173%, which would give a higher revenue from 0.34 million to 1.92 million PLN annually. / Synopsis. Celem niniejszego opracowania jest wskazanie wysokości potencjalnych, utraconych przychodów dla badanych producentów marchwi wynikających ze strat w produkcji podstawowej. Nadmierne straty spowodowane są koniecznością stosowania kryteriów estetycznych narzuconych przez sieci handlowe. Materiałem źródłowym była literatura przedmiotu, dokumentacja księgowa za lata 2019-2022 oraz informacje pozyskane podczas wywiadów eksperckich z producentami marchwi, które zostały przeprowadzone w styczniu 2023 roku. Badaniem objęto dobranych celowo 7 producentów, których zagregowana wielkość zbiorów marchwi stanowiła w 2021 roku około 15% wielkości zbiorów w województwie kujawsko-pomorskim i około 2,8% w kraju. Rozmiary strat przedstawiono na podstawie wskaźnika bilansu mas. Stwierdzono, że tylko 43,86% zebranego surowca jest sprzedawana jako pełnowartościowy produkt (zaakceptowany przez sieci handlowe). Pozostała część jest dostarczana jako pokarm dla zwierząt, surowiec do przetwórstwa bądź paliwo do biogazowni. Wartość potencjalnych, utraconych korzyści oszacowano na podstawie różnicy uzyskanego przychodu ze sprzedaży produktów odrzuconych, a wartością potencjalnego przychodu uzyskanego przy założeniu, że producenci mogliby sprzedać 50% masy odrzuconej marchwi po średniej cenie rynkowej produktu spełniającego „normy” z upustem cenowym w wysokości 30%, 50% lub 70%. Z przeprowadzonej analizy wynika, że średnie przychody producenta (przy uwzględnieniu przyjętych założeń) mogłyby być wyższe od 30% do 173%, co dałoby wyższy przychód od 0,34 mln zł do 1,92 mln zł. rocznie.